Straszydła przyjechali!!!

Pamiętacie Obcego i Predatora z kina Helios? Ten drugi wciąż biega za nadplanowym pasażerem Nostromo, na szczęście wciąż go jednak nie dopadł. W międzyczasie informowałem, że kolejne straszydła zbliżają się do Wrocławia, i że będę obserwował tą sprawę. I zgodnie z obietnicą, dotarłem do samego źródła informacji, a o wynikach poszukiwań was bezzwłocznie informuję.

Faktycznie kolejne fantastyczne stwory przyjechały do Wrocławia. Tym razem jest to kolejny Predator, dwa Obce dorosłe (w tym jeden równie strachliwy co ten z Heliosa, ciągle siedzący pod stołem) i jeden młody, gremlin, Gollum (który co prawda wpadł do Orodruiny, jednak gorąco bijące z wnętrza ziemi tak go otrzeźwiło, że pierścień zgodnie z misją Drużyny Pierścienia utopił w lawie, ale sam jakoś złapał się którejś ze ścian krateru i z godną siebie zwinnością uciekł z Mordoru). Jest jeszcze mnóstwo fantastycznego "robactwa", które rozpanoszyło się na stojakach na ulotki reklamowe.

Choć wykonane w tej samej technologii co poprzednio (zespawane elementy przemysłowe z odzysku), to nowe straszydła robią o wiele większe wrażenie. Pierwsze co odróżnia nowe potwory od starych, to jakość wykonania i ogrom szczegółowości w ich wykonaniu. Istotne znaczenie ma także dobór materiałów na poszczególne części ciała. Tak więc np. żebra wykonane ze zużytych elementów korbowodu sprawiają wrażenie jakby płuca potwora zaraz miały „odetchnąć pełną piersią”. Z kolei długie śruby lepiej oddają ścięgna i mięśnie napięte w czasie biegu, a drobne napawania na powierzchni blach łudząco przypominają strukturę skóry. No i jeszcze kwestia wielkości – dorosłe Obce i Predator są jednak wyższe od tych z Heliosa.

Mimo kilkusetkilogramowej wagi, rzeźby są stosunkowo proste do transportu. Zarówno małe, jak i duże rzeźby są składane, dzięki czemu rozwiązano nie tylko problemy logistyczne, ale i pozwolono na ruchy poszczególnych części ciała. Tak więc gdy mina czy postura potwora nie pasuje nam do zdjęcia, to można go ustawić w odpowiedniej pozie (o ile się na to zgodzi i nie trzepnie nas kilkukilogramową łapą albo i kopnie jeszcze cięższą nogą).

Wszystkie potwory gnieżdżą się w siedzibie wrocławskiej firmy Wartacz, na ulicy Kościerzyńskiej, a porządku nad nimi pilnuje pan Filip Wartacz. Podobnie jak poprzednie potwory, tak i te używane będą na potrzeby marketingowe firmy, więc z pewnością zobaczycie je na najważniejszych polskich targach branży przetwórstwa plastiku i recyklingu. Choć te potwory raczej nie są na sprzedaż, to zainteresowanym pan Filip z pewnością pomoże w doborze odpowiedniej figury „straszydła” i zamówieniu i imporcie podobnych rzeźb abyście mogli postawić je we własnym ogródku, domu, pubie, itp. Jako iż cena takich straszydeł jest wysoka, opiekun fantastycznego stada przewiduje także czasowe ich wypożyczanie za opłatą. Choć stawki nie są jeszcze do końca ustalone, to wstępnie dowiadywałem się że weekendowe wypożyczenie dużego stwora będzie kosztować około 1 tysiąca złotych, a miesięczne – około 2 tysięcy złotych. Szkoda tylko, że polska drużyna piłkarska nie wynajęła jednego z potworów do swojego składu, z pewnością Predator czy Obcy postawiony na bramce napuścili by takiego stracha strzelającym, że nawet Putin nie odważyłby się strzelić bramki Polakom...

Ostatni Polcon tego świata

Już jutro zaczyna się chyba najbardziej wyczekiwany konwent fantastyczny we Wrocławiu. Po prawie roku konwentowej posuchy (bo przecież od zeszłorocznych wrześniowych Innych Sfer, wszystkie inne konwenty zostały odwołane z powodu przygotowań do Polconu) nareszcie dojdzie do wydarzenia, na które wszyscy wyczekiwali – największy konwent fantastyczny w Polsce zawędrował do Wrocławia, a atrakcji będzie tak wiele, że trzeba było je rozłożyć w czasie aż na cztery dni.

Spotkania z autorami

 Oczywiście, jak na każdym konwencie czytelnicy fantastyki spotkać będą mogli autorów swoich ulubionych książek. Gadatliwy i będący chyba na wszystkich konwentach, współczesny bard Jakub Ćwiek to już klasyka konwentów, jednak oprócz niego czytelnicy będą mogli spotkać się z resztą firmamentu  polskiej fantastyki, jak chociażby Anna Brzezińska, Rafał Dębski, Maja Lidia Kossakowska, Marek Oramus, Łukasz Orbitowski , Andrzej Sapkowski, czy wreszcie wrocławianin Andrzej Ziemiański. Nie będzie się bez gości zza granicy, i to nie tylko z naszego kontynentu – oprócz mieszkającego za pobliską granicą Miroslava Zambocha, spotkać będzie można Petera V. Bretta no i chyba najbardziej znaną gwiazdę tegorocznego Polconu – Ericha von Danikena.  Ale to nazwisko jest już samo w sobie tak znane, że chyba nie ma sensu dodawać nic więcej na temat tego autora. Dodajmy, że jednym z odwiecznych punktów Polconu jest przyznanie chyba najbardziej prestiżowej polskiej nagrody literackiej w dziedzinie fantastyki – nagrody im. Janusza A. Zajdla.

Apokalipsa po wrocławsku

Tak się trafiło miastu spotkań, że wrocławska edycja odbywa się zaledwie 4 miesiące przed końcem kalendarza Majów, które to wydarzenie może okazać się końcem naszego świata.  Tak więc oczywistym chyba wydaje się wybór apokalipsy jako naczelnego tematu tegorocznego zlotu. To właśnie ta tematyka zaważyła na wyborze głównej gwiazdy, Erika von Danikena. Tematyce upadku istniejącego świata poświęcono wręcz cały dział (Nauka a rok 2012), tak więc każdy uczestnik konwentu będzie mógł wysłuchać o najgroźniejszych bolączkach naszego świata, zarówno tych naturalnych jak i wynikających z rozwoju cywilizacji. Tak więc nie obędzie się bez opowiadań o równoczesnym pełnym zlodowaceniu Ziemi i jej gwałtownemu ogrzaniu się prowadzącego do ugotowania wszystkich organizmów żywych, o awariach elektrowni jądrowych i wyciekach radioaktywnego paliwa, czarnych dziurach mogących wchłonąć całą materię, wieży Babel mającej doprowadzić do nierozwiązywalnych konfliktów między ludźmi, kukurydzach-mutantach zjadających ludzi i o zalewającej świat lawie. Ile z tych gróźb jest realnym zagrożeniem, a ile tylko wymysłem szalonych lub niedouczonych naukowców – odpowiedzieć będzie mógł sobie każdy po prelekcjach, jakie odbędą się w Sali III C. Aby dopełnić  poczucie beznadziejności i przegranej człowieka w walce z wielkimi kataklizmami, wyodrębniony został także blok grozy i horroru, który jeszcze bardziej powinien wzmóc strach przed tym, co nas czeka.

Wrocław w fantastyce, fantastyka we Wrocławiu

Oczywiście, konwent odbywający się we Wrocławiu nie mógł by się odbyć bez ukazania przyjezdnym, jak wielkie znaczenie dla fantastyki ma Wrocław. Choć zamiast zapowiadanego całego bloku o fantastycznym Wrocławiu pojawiły się jedynie pojedyncze punkty programowe, to z pewnością zainteresowani tym tematem nie będą mogli wyjść rozczarowani. Oprócz wspomnianego już spotkania z Andrzejem Ziemiańskim (które zresztą będę miał zaszczyt prowadzić) czeka na Was prelekcja Andrzeja Drzewińskiego „Niesamowity Wrocław” (czwartek, godz. 20), pogadanka Andrzeja Drzewińskiego, Jacka Inglota i Andrzeja Ziemiańskiego „Wrocław stolicą polskiej fantastyki” (sobota, godz. 14-16) a całość zamknie prowadzona przeze mnie prelekcja na temat kreacji Wrocławia w literaturze (i nie tylko) fantastycznej (niedziela, godz. 10). Całości dopełnią znane już Wam chyba straszydła, importowane z dalekich krajów przez wrocławianina, Filipa Wartacza.

 ... oraz liczne inne atrakcje

Jak na każdym konwencie, nie może się obyć bez standardowych atrakcji, jaką są prezentacje i prelekcje na temat szeroko rozumianej fantastyki, z mangą i anime włącznie.  Oczywiście będą konkursy z wiedzy o ulubionych książkach i filmach, gry planszowe, RPG, larpy i inne rozrywki. Konwent we Wrocławiu odbyć się nie może bez prowadzonego przez WFGW bloku gwiezdno-wojennego i znanej chyba wszystkim wrocławskim konwentowiczom Retrogralni. Rzadko wciąż jednak spotykaną nowością jest blok dla naszych malusińskich. Dla dzieci przewidziano warsztaty plastyczne (zabawki z filcu, lepienie z masy solnej, origami), fantastyczne gry i zabawy ruchowe (włącznie z akademią dla przyszłych rycerzy Jedi). Co jeszcze – sam nie wiem, bo na stronach Polconu dostępna jest tylko rozpiska godzinowa bez opisu atrakcji. Miejmy nadzieję, że szczegółowy program będzie wręczany każdemu uczestnikowi Polconu wraz z wejściówką.

Źródła zdjęć/ilustracji: wszystkie zdjęcia oprócz zdjęcia Predatora wzięte ze strony organizatorów konwentu.

Obcy ukryty pod stołem

Ukryte zagrożenie

Kołdra... niejeden z nas chował się pod nią, gdy pod stołem zaczynały grasować potwory. Mężczyźnie w moim wieku to już nie wypada, już prędzej przypada co poniektórym wejść pod stół i pokazać swemu dziecku, że przecież tam żadnego straszydła nie ma. Tak więc gdy przed kolejnym filmem w kinie Helios na Kazimierza Wielkiego zobaczyłem dziwnego stwora, to oczywiście trzeba było sprawdzić czy coś znajduje się pod stołem.

Obcy przygotowany do biegu

I  ON  TAM  BYŁ!

Nieprzewidziany pasażer na Nostromo... nieplanowany widz w kinie Helios

Okazało się, że tym razem pod meblem znajdował się potwór. Prawdziwy Obcy ze statku Nostromo. Więc potwora trzeba przepędzić, żeby nie straszył dzieci... ale tak mi go szkoda było. Skulony, wystraszony, schował się pod stołem. Powiedział, że boi się Predatora. Zacząłem mu tłumaczyć, że gdzie, Predator, w naszym świecie? Przecież to tylko filmowy stwór. A jednak okazało się, że to prawda. Choć stoi przy samych kasach biletowych, to jakoś mniej go widać niż schowanego Aliena. Obcy powiedział mi, że za dnia panuje spokój, bo Predator nie chce się wydać przed ludźmi, że nie jest tylko metalową figurą. Jednak gdy nastaje noc, Predator próbuje upolować Obcego, a ten przed nim ciągle ucieka. I choć szybszy, to czasem jednak gdzieś na zakręcie nie ucieknie przed ostrymi pazurami i kłami myśliwego. Więc gdy czasem w kinie znajdziecie kawałek śrubki, ogniwo łańcucha czy ząb od przekładni, to znaczy, że mu się nie udało uciec. Miejmy jedynie nadzieję, że co noc kończyć się to będzie co najwyżej lekkim zadrapaniem, a nie rozszarpaniem Obcego przez Predatora. Bo gdy już dorwie Obcego, to zacznie polować na ludzi...

A teraz garść suchych faktów

I jak tu się nie bać Predatora?

Obcy i Predator to rzeźby wykonane z metalowych części przemysłowych, takich jak śruby, łańcuchy, zębatki, obydwie wielkości zbliżonej do człowieka. Jednak ich waga jest już znacznie wyższa niż (prawie) każdego z nas, bo rzeźby ważą 150kg (stół z Obcym) i 200kg (Predator). Stołki wykonane z jaj Obcego są przy tym leciutkie niczym piórko, bo ważące „zaledwie” 20kg. Wykonywane są w Azji, i czas ich przygotowania wynosi 2-4 tygodni. Cena... jest adekwatna do wagi. Koszt jednej rzeźby to około 12-15 tysięcy, nie uwzględniając VATu.

Wrocław może się tu czuć wyróżniony, bo najprawdopodobniej poza Heliosem (który jest ich właścicielem) tego typu figur nie ma żadne kino w Polsce. Dodajmy, że jedyny ich dystrybutor na Polskę znajduje się także we Wrocławiu. Jest to firma Wartacz, na co dzień zajmująca się trochę inną branżą (sprzedaż maszyn do przetwórstwa plastyku i recyklingu). Miejmy nadzieję, że już wkrótce do Wrocławia zawitają kolejne filmowe figury, i że je także będzie można obejrzeć na Kazimierza Wielkiego... a może któreś inne kino się zdecyduje?  

Baśniowe Dni Fantastyki

Pierwszy dzień Dni Fantastyki nie zaczął się dla mnie najlepiej. Dostanie się do niektórych salek graniczyło z cudem. Najpierw nie udało mi się wbić na prezentację o morderczych glutach i nazistach z wnętrza ziemi, potem równie ciężko było wbić się w zafascynowany psychopatami tłum. Co prawda gdzieś po drodze trafiła się prelekcja o jakże interesującym tytule „Moje zaklęcie nazywa się Colt Czterdzieści Pięć”, jednak okazała się ona zbiorem mało pasjonujących gadżecików, i chyba nawet sam autor nie miał wizji, dokąd miała ona zaprowadzić – no chyba że do określenia, że seriale typu CSI czy doktor House są serialami science-fiction pisanymi przez kretyna i pozbawionymi science-fiction. Osobiście wolę pozostać przy twierdzeniu, że są to seriale trzymające się z dala od fantastyki, baaa, wręcz odwrotnie: starające się utrzymać tak blisko realizmu, jak tylko da się pozbyć tego realizmu wszelkich nud żmudnej, uciążliwej akcji i okroić go do spektakularnych akcji i sukcesów. 

Bo konwent zaczyna się spotkaniem autorskim

Tak więc, jak dla mnie Dni Fantastyki zaczęły się mocno po południu, a konkretniej prowadzonym spotkaniem autorskim z Andrzejem Ziemiańskim. Czy było udane, trudno mi obiektywnie ocenić, pozostawię to ocenie uczestników, zresztą za kilka dni znów na blogu powinna się pojawić pełna treść wywiadu. Na razie mogę tylko powiedzieć, że jak zwykle spotkanie przeciągnęło się poza wyznaczone ramy czasowe, na szczęście Mark Hodder okazał się pod tym względem tolerancyjnym autorem. 

Jak zwykle spotkanie autorskie z Jakubem Ćwiekiem i Anetą Jadowską okazało się opowiadaniem o wszystkim i o niczym za sprawą tego pierwszego. Więc chociaż muszę je opisać jako interesujące, trochę trudniej skupić mi się na jakichś większych szczegółach. 

Skąd się biorą fantastyczne potwory?

Warsztaty charakteryzatorskie miałem w planach zaliczyć tylko w połowie. Gala w organizacji Centrum Kultury Zamek to jak zwykle ciekawa gratka, jednak pomysłowość uczestników próbujących się przerobić w różne fantastyczne postacie była tak wysoka, że nie mogłem opuścić warsztatów w połowie i wolałem jednak zobaczyć finalne efekty pracy. A te trzeba przyznać, były fantastyczne o czym sami możecie się przekonać na zdjęciach. Podkreślić też trzeba, że w przeciwieństwie do warsztatów odbywających się na innych konwentach, tym razem nie był to pokaz w stylu: „Ja, Wielka Prowadząca, pokażę wam, maluczkim, jak zrobić jedną stylizację, którą sobie wymyśliłam duuużo, duuużo wcześniej i niech mi nikt nie wmawia, że ma lepsze pomysły niż Ja – nikt nie ma lepszych pomysłów niż Ja”. Tym razem, po krótkim wprowadzeniu na temat dostępnych środków wizażowych każdy mógł sam popróbować na sobie (lub na siedzącej obok osobie, która niespecjalnie mogła odmówić) jak uzyskać wymyślone przez siebie efekty. Karen prowadząca te warsztaty pozostawiła uczestnikom wolną rękę w kwestii metod i zamierzonych efektów, krytycznie jednak oglądając wyniki i podpowiadając, jak rozwiązać wychodzące w trakcie stylizacji problemy.

Oczywiście, po zażartej facebookowej dyskusji z Anetą Jadowską na temat jej twórczości (i o tym, co sprawia, że podanie konkretnych nazw uliczek, często nie znanych czytelnikowi, mimo wszystko dodaje ciekawego konspektu finalnemu dziełu), zaproszony zresztą przez samą autorkę, nie mogłem odpuścić kolejnej atrakcji wieczoru: premiery książki „Wilczy trop”, która to za sprawą „grupy nacisku” (w skład której wchodziła także Aneta, gorąca orędowniczka dzieł Patricii Briggs) wreszcie pokazała się w sprzedaży w polskiej wersji językowej. Oczywiście, nie obyło się bez paru słów krytyki na temat zawartości okładek serwowanych nam od pewnego czasu przez Fabrykę, na szczęście polska edycja dzieł Patricii Briggs wydana została z oryginalnymi grafikami. 

W zasadzie tegoroczne Dni Fantastyki miały odbyć się w konwencji wiedźmiej i słowiańskiej, jednak przez prawie całą sobotę pojawiły się ledwie trzy prelekcje nawiązujące do naszych tradycji. Tak więc z ciężkim sumieniem odpuściłem sobie spektakl w wykonaniu Gwardii Gryfa aby udać się na prelekcję o demonologii słowiańskiej. I chociaż co rusz zza okien przebijała podniosła muzyka z amfiteatru, to nie żałowałem swego wyboru.

Bo chociaż patrząc na poziom zastosowanego sadyzmu Natalię Kokocińską i Dorotę Papierską powinno się jak najszybciej odizolować od społeczeństwa dla dobra ogółu, to poprowadzona z niesamowitym humorem prelekcja biła na głowę wszystko. Dlaczego odizolować? Bo jeszcze nie widziałem osoby, która by z pełną bezwzględnością wymordowała Światowidowi ducha winną pradawną słowiańską rodzinkę i jeszcze opowiadała o tym z radosną niewinnością. Oczywiście, jak w przypadku chyba każdego psychopaty słuchało się tego z fascynacją i wypiekami na twarzy a przekaz był tak przekonujący, że nawet biegli sądowi daliby się przekonać, że te ileś martwych ciał to faktycznie efekt działania wąpierzy, topielców i innych strzyg. Trzeba przyznać też, że prelekcja dosyć kompleksowo opisywała wierzenia naszych przodków. Tak więc gdy wracając do samochodu spotkałem jakiegoś demona w starej, porzuconej stodole, doskonale wiedziałem, że nie jest to żadne licho czy inna rusałka które zgubiło drogę powrotną do ukrytego w leśnickim parku rezerwatów dawnych słowiańskich stworzeń i należy ukręcić głowę temu potworowi. Do tej pory nie wiem, jakich ingrediencji dosypuje Karen do swoich środków kosmetycznych, najważniejsze jednak, że są one wyjątkowo skuteczne. Mimo iż nie specjalnie poddawałem się zabiegom charakteryzatorskim i raczej uczestniczyłem w roli widza, to nawet te minimalne resztki wizażu które zostały po jej warsztatach niosły w sobie śmiercionośną dla tego straszydła siłę, którego przecież nie potrafiłbym zabić gołymi rękami bez pomocy magicznego pudru. 

Bajanie czas zacząć

Za to w niedzielę w pełni udało się skoncentrować już na głównej tematyce tegorocznych Dni Fantastyki. Najpierw okazało się, że interesujący dla mnie panel dyskusyjny prowadzi zaprzyjaźniony napływowy zombiak, (tak, tak, ten sam który dostarczył grę Dead Island redaktorce 9kier, po czym próbował ją skonsumować). Co do samej dyskusji, zaczęło się „hitchcockowskim trzęsieniem ziemi”. Co było trzęsieniem ziemi? Opowieść Tomasza Kołodziejczaka o tym, jak w dzieciństwie okrutne i nie wychowawcze wydawały mu się bajki. No bo weźmy chociażby bajkę o Jasiu i Małgosi, w której to rodzice zapominając o rodzicielskim obowiązkach każą dzieciom iść do lasu na zatracenie, ale gdy już te dzieci wracają ze skrzynią pełną skarbów, to nagle rodzice przypominają sobie o miłości do swych dziatków. Wnioski z dyskusji nasuwały się same, myśli same układały się w słowa, iż fantasy to współczesna baśń która, podobnie jak współczesny zglobalizowany świat, jedynie wymieszana została z baśniami z innych terenów. Z tą tezą jednak wspomniany Kołodziejczak zgodzić się nie chciał, bo przecież pradawne baśnie miały wydźwięk moralizatorski, a fantasy pisana jest tylko dla rozrywki... kolejne punkty DF-ów miały mnie uświadomić, jak bardzo się mylił. 

Naga prawda o czerwonym kapturku

Początkowo Anna Brzezińska musiała sobie sama radzić

Reszta dnia zdominowała została przez Czerwonego Kapturka, Annę Brzezińską i po trosze Anetę Jadowską. Zaczęło się od panelu dyskusyjnego o baśniach braci Grimm, na którą oprócz niezawodnej Anny Brzezińskiej raczył jedynie przyjechać spóźniony Jakub Ćwiek. Tak jak Jakubowi da się jeszcze przebaczyć, zwłaszcza że jakieś problemy w ogóle miały sprawić, że w ogóle miał się w niedzielę nie pojawić na konwencie, tak pozostaje pytanie, gdzie zagubili się pozostali uczestnicy panelu dyskusyjnego? Dobrze, że chociaż Jakub zabrał ze sobą wspomnianą Anetę, która jako fanka urban fantasy też w kwestii pierwowzorów tego gatunku coś do powiedzenia miała. Podsumowując sam panel, to trzeba przyznać, że mimo zmniejszonego składu udało się nawiązać całkiem ciekawą dyskusję między autorami. A przy okazji miałem okazję porównać nowomodne podejście do wyszukiwania płytkich „wiedzowych gadżetów” z naukową metodyką Anny Brzezińskiej i dochodzę do wniosków, że chyba wolę naprawdę dogłębne poznanie tematu, które odkrywa najgłębiej skrywane tajemnice. Za to wciąż nie wiem, na ile straszna jest klątwa bycia „skończoną folklorystką”. 

... potem wsparli ją Kuba Ćwiek i Aneta Jadowska

Przedyskutowany już wątek baśni braci Grimm jako bazy do dobrego horroru został rozwinięty przez Annę Brzezińską w kolejnej dyskusji. I co się okazało? Że chociażbyście dostali najstraszniejszą, najbardziej zbliżoną do oryginału wersję książki tych niemieckich językoznawców, choćby wam się wydawało, że dostaliście nieugładzone wersje tych strasznych bajek zdecydowanie nie dla dzieci – wiedzcie, że się mylicie. Bo podania spisane przez braci Grimm, to już wersje ugładzone, a prawdziwe baśnie były o wiele bardziej okrutne. Wszelkie moralizatorstwo baśni to głównie efekt XIX-wiecznej „edycji korektorskiej”, która nadała im moralizatorski wydźwięk i obdarła ze wszystkich aspektów, które wtedy stanowiły tabu. Oryginalne baśnie pełne były krwi, nagości (która była czymś naturalnym w tamtym okresie) a nawet kanibalizmu i były równie okrutne, jak świat który otaczał wygłodzonego chłopa. Bajka „tatuś mnie zabił a mamusia zjadła” nie budziła żadnego zdumienia. Wbrew powszechnym opiniom (chociażby wspomnianego już Tomasza Kołodziejczaka), baśnie często służyły wyłącznie rozrywce i, o ile celem nie było naciągnięcie słuchacza na jakąś strawę przez wędrownego barda, były okazją do wzbogacenia nudy codziennej pracy o ciekawe historie. Ot, takie babskie ploty przy pracy, popularne przecież także w dzisiejszych czasach. I choć wielu się dziś oburzy, to oryginalny Czerwony Kapturek najpierw zjada ciało porąbanej przez wilka babci, potem wypija jej krew niczym wino (i nie ma tu chyba żadnego obrazoburczego nawiązania do religii katolickiej), po czym układa się nago obok wilka. Jeśli już ktoś koniecznie musi wyciągać morał z tej bajki, to ja widzę tylko jeden:

„Do lasu najlepiej idź nago. Przynajmniej wilk, który cię zje, nie zadławi się twoim ubraniem i nie zapaskudzi wymiocinami całego lasu. Chociaż tobie to bez różnicy, a nikt inny też raczej nie zauważy, to jakoś dziwnie to wygląda, gdy w środku zimy las zakwita kolorami tęczy niczym jakiś paw”. 

Uważacie te wnioski za porąbane? To posłuchalibyście, do jakich wniosków dochodzili analizujący te bajki psychopaci (tfu, tfu, psychologowie znaczy się), którzy ze swoimi komediowymi tekstami nawiązującymi do seksu chyba mieli zamiar stać się literackim pierwowzorem Woody'ego Allena.

Radziecka droga w kosmos

Prelekcja kontrolowana, prelekcja kontrolowana

Po prelekcji o czerwonym kapturku jakoś trzeba było wrócić do świata rzeczywistego. No a skoro dziewczynka była gwiazdą (i to nie tylko disneyowską), a kapturek był czerwony, to cóż innego może lepiej przywrócić do świata nowoczesnego niż prelekcja o czerwonej gwieździe, czyli futurystycznych wizjach filmowych dawnego Związku Radzieckiego? Po raz kolejny Przemek Dudziński pokazał, że na kinematografii epoki dawnego PRL-u (nawet tej geograficznie lekko odbiegającej od PRL-u) zna się jak chyba nikt inny i potrafi o tym tak opowiedzieć, że potem same filmy nie potrafią udźwignąć stawianych im wyznań i być równie pasjonujące co prelekcja. I nie pomagają tu bogate jak na ówczesne czasy efekty specjalne, zbudowane z wielkim realizmem ogromne scenerie filmowe czy stworzone z patosem wizje przyszłej komunistycznej utopii... chociażby nadmiernie realistyczne oddanie skomplikowanych procedur startowych filmowanych dosłownie „w czasie rzeczywistym” raczej nie sprzyja współczesnemu widzowi przyzwyczajonemu do brawurowych akcji Jamesa Bonda, choć z pewnością jest interesującą ciekawostką. I choć z pewnością wyszukam kilku fragmentów tych filmów na Youtube, to podsumowując prelekcję posłużę się hasłem, które kiedyś użyto do promocji innej prelekcji Przemka: Nie musisz oglądać wszystkich horrorów PRL-u, on już obejrzał je za ciebie. 

Konwentowy chaos głodomorów

Tyle o programowych atrakcjach. Wspominając o DF-ach, powiedzieć trzeba o ogromie prac organizacyjnych, jakie z pewnością włożyli pracownicy CK Zamek ściągając aż tylu uczestników. Dzięki sprzyjającym warunkom pogodowym przez większość czasu udawało się utrzymywać stoiska na zewnątrz zamku, dzięki czemu wąskie korytarze zamku nie okazywały się nadmiernie wąskim gardłem. Ilość biegających wokół gżdaczy pozwalała ogarniać sprawy bieżące. Oczywiście byli też „cosplayowcy”. Mówię tu zarówno o starwarsowcach którzy zdają się wymieniać swoimi strojami aby zapewnić stały poziom atrakcji przy każdej okazji, jak i o cosplayowcach mniej zorganizowanych w stowarzyszeniach i prezentujących co rusz nowe stroje na kolejnych konwentach. 

Żarcie? Już leci...

Z rzeczy ogólnie nieudanych, wymienić należy jedynie nieudolną obsługę cateringową. Tak jak jestem w stanie zrozumieć, że kaszanka czy inna kiełbaska została dopiero wrzucona na ruszt i musi się jeszcze podsmażyć, tak zupełnie nie zrozumiały był dla mnie rozgardiasz organizacyjny osób obsługujących stanowisko, brak kontroli nad tym, co jest akurat gotowe na grillu, kiepską komunikację między obsługą i „zawiechy” obsługujących równie częste, co w starym PC-cie z procesorem klasy 386SX obsługującym Windowsa 95. Na szczęście ten temat doskonale ogarniał pobliski kebab Dyktator, które było odwrotnością baru konwentowego. Naprawdę w szoku podziwiało się pracę tych ludzi, ich sposób ogarnięcia konwentowego chaosu głodomorów i sprawność obsługi, która mimo małej „kuchni” i 3 osób w niej zgromadzonych nie wchodziła. Pamiętacie ten fragment Pratchetta, gdy Śmierć pracowała w barze i wręcz natychmiastowo podawała zamówione potrawy? Obsłudze Dyktatora niewiele już brakowało w kwestii szybkości do tego ideału, za to Śmierć był jeden, a tu było ich troje.

Ooo, skończyło się, nie ma już więcej

Parę słów o Polconie

Trzeba przyznać, że ciężko mi pisać o Polconie. Z jednej strony – mnóstwo atrakcji, z drugiej – ich niestety niska dostępność dla mnie. Choć z jednej strony okres wakacyjny dla ludzi jeszcze nie pracujących jest najlepszym na konwenty, to z drugiej strony komuś kto pracuje niekoniecznie jest łatwo wtedy dostać urlop czy nawet wcześniej zerwać się z pracy. I w swej naiwności myślałem, że przecież ponad połowa Polconu jest dla mnie dostępna… w swej ogromnej naiwności.
Szczególnie interesował mnie blok apokaliptyczny. Wiadomo, rok 2012, być może za pół roku nie będzie już naszego świata, więc może warto by poznać wszystkie scenariusze? Prawie wszystkie scenariusze rozegrano do piątku, do godziny 15-tej, na weekend nie pozostało prawie nic. Ominęło mnie także spotkanie z Danikenem, Sapkowskim… zdecydowanie to nie był konwent dla ludu pracującego.
To, co pamiętam ze wszystkich konwentów (no, może z wyjątkiem Tatooine) to przepiękne tańce tribal, w czasie których człowiek czuł się, jakby to nie człowiek, ale tęcza swymi kolorami tańczyła wokół człowieka. Tym razem Wrocław stanął na przeszkodzie.



Postęp, czyli miniaturyzacja dotyka też żołnierzy Imperium

Wrocław w fantastyce, fantastyka we Wrocławiu



Bo konwent to doskonała okazja do spotkania
z wydawcami... także wrocławskimi

Bo przecież tyle było prelekcji o Wrocławiu Fantastycznym… w czwartek przepadło mi spotkanie na temat biblioteki Shedar. Na szczęście nadrobiłem na spotkaniu sobotnim na temat wrocławskich klubów fantastycznych. No więc dowiedziałem się, że z klubów fantastycznych istnieje nieznana mi do tej pory biblioteka Shedar, godnie reprezentowana przez wspaniałego Henryka Jasickiego. No i… no i ze spotkania nie wynikało nic więcej. Dwóch pozostałych prowadzących po prostu nie przyszło na spotkanie, choć jednego widziano nawet tuż przed drzwiami. No cóż, ja osobiście nie widziałem, ale wiarygodności gżdacza podważać też nie będę.

Nie lepiej ocenię prelekcję Piotra Drzewińskiego „Niesamowity Wrocław”. Choć ze swojej strony wyszukał mnóstwo informacji na temat tego, jak wyglądało Miasto Spotkań po II Wojnie Światowej. Jednak prelekcję „Miasto po resecie” miał w swoich planach także Jacek Inglot, który zresztą poprowadził ją w sposób ciekawszy, więc dublowanie tematyki nie okazało się najlepszym planem. Zwłaszcza, że planowo jednak prelekcja Piotra Drzewińskiego miała mieć jednak inną tematykę.
Tak więc honoru bloku broniły dwie pozycje: wspomniane „Miasto po resecie” i dyskusja panelowa „Wrocław stolicą polskiej fantastyki” którą zresztą opisałem na okrągłą "rocznicę" bloga. Jak sami już chyba wiecie, trochę odbiegała od narzuconego tematu „królowania” polskiej fantastyce, co jednak wzbogaciło dyskusję (i uzasadniło podnoszenie tej, jakże odważnej, tezy). Choć prowadzący panel (Drzewińskix2, Inglot, Ziemiański) poruszyli kwestię ilości autorów piszących we Wrocławiu, to cieszy spostrzeżenie, które padło z publiczności: że jeśli już w fantastyce pojawia się Polska, to prawie zawsze jest to Wrocław. Miło więc, że nie tylko ja zauważam tą prawidłowość polskiej literatury sci-fi i fantasy.
Oceniając, celowo nie poruszam dwóch wrocławskich bloków programowych. Pierwszym jest wywiad z Andrzejem Ziemiańskim, drugim – prelekcja na temat wizerunku Wrocławia w fantastyce. Tutaj ocenę mogą wystawiać tylko jej uczestnicy. Co do prelekcji, kilkadziesiąt osób przychodzących w najgorszym konwentowym terminie (niedziela, godz. 10) daje powody podejrzewać, że tematyka Wrocławia Fantastycznego jest interesująca dla wielu, z kolei kilkukrotne entuzjastyczne wybuchy śmiechu świadczą, że prelekcja wyszła nie najgorzej, choć chętnie usłyszałbym opinie na jej temat ze strony słuchaczy.


Stwory i potwory



Konkurs: wymień największą atrakcję z tego zdjęcia



Oczywiście konwent, to także wszelkiej maści przebierańcy. Niestety, jak zwykle podążam innymi szlakami niż ci wszyscy amatorzy zabaw kostiumowych, więc niezbyt wielu udało mi się ich wypatrzyć, jeszcze mniej sfotografować. Trudne warunki świetlne to jedno, amatorskie zabawy fotografią (żaden profesjonalista nie robi zdjęć w jpg-ach… z wyjątkiem tych, którzy jednak takowe robią : ) i skupianie się także na innych atrakcja to drugie – koniec końców zbyt dużo zdjęć stworów nie udało mi się zrobić. Nie byłem na cosplay walku, sytuację choć trochę uratował cosplayowy konkurs. Cosplay to jednak przecież dosyć zawężone spektrum przebierańców, na dodatek niekoniecznie ten najbardziej interesujący dorosłego człowieka… wciąż mi brakuje steam-punkowców, że nie wspomnę o niektórych ciekawych stworach wypatrzonych w prasie. Pocieszeniem mogła być jednak pizza zjedzona wspólnie z zespołem Void Dancers.
Ze swojej strony stroju żadnego nie przygotowywałem, to jednak do dwóch stworów spotkanych na Polconie się przyczyniłem. To oczywiście znane już czytelnikom straszydła zamieszkujące tereny hali Wartacz, które na konwent zgodziły się przeprowadzić do budynku Uniwersytetu.

Kosmiczna muzyka
Z kolejnych charakterystycznych konwentowych punktów programu muszę wymienić dwa koncerty. Dwa, bo pierwszy pokrył się z prelekcją Piotra Drzewińskiego, więc pierwszej sylaby pierwszego słowa kosmosu nie usłyszałem.

Za to wiem, jak brzmi podróż w czasoprzestrzeni brzmień. Zburzyła ona moje dotychczasowe wyobrażenie o muzyce, która zawsze kojarzyła mi się z harmonią. Harmonią czasem krzykliwą, ale jednak wewnętrznie spójną. Podróż przez czasoprzestrzeń okazała się strasznie chaotyczna… chaotyczna tak bardzo, jak chyba tylko chaotyczny być może wszechświat. Było tu wszystko, co usłyszeć można podróżując przez kosmos w jakimś niewyobrażalnym tempie, z prędkością światła lub skacząc między miejscami hiperprzestrzennymi tunelami. Były tu wrzaski młodziutkich planet, rozbieganych wokół swych młodych jeszcze słońc. Były obserwujące je z boku babcie-galaktyki, przyglądające się rozbrykanym brzdącom i narzekające jak zawsze, jaka ta młodzież hałaśliwa. Były świeżo dojrzałe gwiazdy, ciągnące za sobą swe piękne warkocze, plotkujące o swych ozdobach, o świeżo spotkanych przystojnych kosmitach… były i rozwrzeszczane meteory, przeskakujące z pasa na pas, aby czym prędzej wydostać się z kosmicznego korka. Były i kraksy kosmiczne, gdy zbyt spieszący się do domu meteor albo zderzył się z drugim, albo odwrotnie, wyleciał ze swego pasa aby uderzyć z łomotem w Boga ducha winną planetę. Czegóż tam nie było?
Zupełnie inne odczucia budził transmiter energii. Początkowo odrzucający, bezładna kakofonia dźwięków, a każdy z nich drażniący. Czy to miało naładować człowieka? Początkowo myślałem, że zdecydowanie nie. Każdy drażnił, wpadał w człowieka i wibrował, aby wylać z człowieka jeszcze więcej, niż jest w nim samym. Każdy był niczym kropla mająca przelać czarę… czarę czego? Czarę goryczy, zniechęcenia, gniewu czy agresji? Może właśnie taki był cel – aby w pierwszej części wyzbyć się wszystkiego, co w nas złe, aby w drugiej części się wyciszyć, uspokoić, zrobić miejsce dla energii, którą mieliśmy zostać naładowani w części trzeciej? Nie dane mi było sprawdzić, bo z powodu niedogadania na linii organizatorzy-artysta koncert zaczął się później więc i nie skończył się przed najważniejszym punktem Polkonu.


Gala im. Janusza A. Zajdla

Szczudlarze na Gali Zajdla - źródło: CK Zamek

Oczywiście, jak każdy Polkon, tak i ten zmierzał ku gali rozdania nagród. Po raz kolejny Centrum Kultury Zamek pokazało, że jest wspaniałym producentem przedstawień. I nawet jako przedstawiciela „małej prasy” nie ubodło mnie, że zabrakło miejsc w rzędzie dla mediów – przedstawienie było tak wspaniałe, że zapomina się o drobiazgach.
Galę rozpoczęło wystąpienie szczudlarzy. Oj, przepraszam, potwornych antropoidów którzy na chwilę przejęli władzę nad salą niczym agresorzy. Z malunkami podkreślającymi budowę mięśni przypominającą pierwotnych barbarzyńców, z groźnymi brońmi, poruszającymi się niczym prawdziwi najeźdźcy… choć pokaz był krótki, to robiło to wrażenie.



Zdobywcy nagrody im. Janusza A. Zajdla (źródło: CK Zamek)



Potem było rozdanie nagród. Nawet nie będę pisał, za co je tam Jakub Ćwiek i Maja Lidia Kossakowska dostali – już prawie dwa tygodnie od rozdania, więc kogo to interesowało, to już wie, news to żaden. Początkowo myślałem, że wręczać będą te fantastyczne stwory z początkowej części gali. I tu spotkało mnie ogromne zaskoczenie… nagrody wręczali członkowie fanklubu Gwiezdnych Wojen, oczywiście przebrani. Naprawdę świetne przedstawienie, pełne powagi i honoru dla zwycięzców, lecz także szacunku dla wręczających nagrody fanów fantastyki, a chyba także i współorganizatorów Polkonu. I choć komputerowy ekran (a być może ktoś to czyta nawet na ekranie tabeltu lub komórki) nie odda w pełni atmosfery tego wydarzenia, to polecam poszukać relacji wideo z gali. Godności gali dodał kolejny, tym razem nie standardowy punkt gali  - wręczenie statuetki zaległej. Każdy, kto zna historię nagrody Sfinks wie, że pierwszym jej laureatem został Janusz A. Zajdel, który z powodu śmierci nie mógł odebrać statuetki, której potem nadano jego imię. Organizatorzy Polconu 2012 postanowili nadrobić zaległość i wręczyć statuetkę wdowie po pisarzu, pani Jadwidze Zajdel.

Niestety, tego samego dnia umarł Neil Armstrong, pierwszy człowiek który postawił nogę na Księżycu. To jemu poświęcona została minuta ciszy, choć pretensje można mieć do prelegenta że symboliczną minutę jednak znacząco skrócił.

Dzień następny po gali, czyli początek końca

 

Jak zwykle, niedziela to już nawet nie atmosfera rozprężenia, co wręcz rozstań, końców i wyjazdów. Choć tym razem z racji obowiązków trochę inaczej potraktowałem początek tego dnia, jednak już po mojej prelekcji wielkich atrakcji się nie spodziewałem. Pokręciłem się jeszcze godzinę po coraz bardziej pustoszejących korytarzach budynku, aby dożyć do panelu na temat przyszłości zarówno Nowej Fantastyki, jak i czasopism w ogóle. Niestety, to co tam napotkałem to totalne gombrowiczowskie upupienie. Nowa Fantastyka wielkim czasopismem jest i basta – a że ja (i nie tylko ja) tego nie czuję? Wolę nie przypominać sobie, co czekało niepokornego bohatera Ferdydurke… Nigdy nie przepadałem za formułą Nowej Fantastyki, pewnie dlatego tak lekko podchwyciłem formułę Science Fiction (bez którego zapewne nie byłoby Wrocławia Fantastycznego). Ktoś powie, że Science Fiction już upadło, a Nowa Fantastyka wciąż istnieje… tak, Nowa Fantastyka jest niczym okręt powoli, majestatycznie (baaa, powiedziałbym nawet że OCIĘŻALE, także z pejoratywnym wydźwiękiem tego słowa) tam, gdzie inne, zgrabniejsze od niej okręty dawno dopłynęły – ku krawędzi świata. Tyle, że te małe, zgrabniejsze okręty w każdej chwili mogły zawrócić i tylko głupotą sterników można tłumaczyć przekroczenie tajemniczej granicy… Nowa Fantastyka chyba już dawno przekroczyła punkt, w którym należało zarzucić kotwicę, a teraz już tylko bezładnie zbliża się do przepaści i jej z tym dobrze… Z przykrością słuchało się peanów na własną cześć, więc przyłączyłem się do fali powracających do domu po konwencie.

Na koniec, dwa moje ulubione przebrania tegorocznego Polconu:



Tymczasem gdzieś na statku...

Pamiętacie „straszydła” z kina Helios? Dochodzą mnie słuchy, że do Wrocławia zbliżają się kolejne. Gdzieś w otchłaniach ładowni jednego z tysięcy statków zmierzających ku Polsce zaszyły się kolejne. Można przypuszczać, że wykorzystały jakieś odległe efekty przetarcia rzeczywistości i teraz pragną dostać się do Wrocławia, aby skorzystać z kolejnej Niewidzialnej Biblioteki i powrócić do swojego świata? A może to kolejne potwory próbujące zachwiać chybotliwą już równowagę walk między alienem i predatorem w holu kina Helios? Czy jedna ze stron tego konfliktu osiągnie przewagę, a Wrocławiowi zagraża zniszczenie przez wygraną rasę i kolonizacja przez hordę potworów? Z tak szczątkowych informacji ciężko na razie cokolwiek wnioskować, ale z pewnością będę monitorował tą sprawę.